Ngày 18/12/2025 tại Trường Cán bộ thanh tra (Trường CBTT), tổ chức nghiệm thu đề tài khoa học cấp bộ “Xác minh tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn” đề tài do TS. Nguyễn Quốc Văn, Nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Thanh tra Chính phủ làm chủ nhiệm. TS. Trần Đăng Vinh, Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Thanh tra Chính phủ – Chủ tịch Hội đồng chủ trì Hội nghị.
Trình bày kết quả nghiên cứu theo TS. Nguyễn Quốc Văn, đề tài có kết cấu gồm ba chương: i) Những vấn đề chung về xác minh tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn; ii) Thực trạng về xác minh tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn; iii) Quan điểm, giải pháp nâng cao hiệu quả xác minh tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn.
Theo Chủ nhiệm đề tài, thực hiện Chỉ thị số 33-CT/TW ngày 03/01/2014 của Bộ Chính trị về kê khai, kiểm soát việc kê khai tài sản, hơn 10 năm qua, Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN, lãng phí, tiêu cực, Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành đã sửa đổi, bổ sung, ban hành mới nhiều văn bản nhằm tăng cường hiệu lực, hiệu quả kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn và xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về kiểm soát tài sản, thu nhập.
Theo Báo cáo tổng kết 10 năm việc thực hiện Chỉ thị số 33-CT/TW thì việc thực hành xác minh TSTN của người có chức vụ, quyền hạn hiện hết sức sức lúng túng về nội dung, phương pháp, cách thức tiến hành, hầu hết mới chỉ dừng ở khâu đối chiếu bản khai với hồ sơ, giấy tờ, chưa xác minh nguồn gốc; việc xác minh ngẫu nhiên theo kế hoạch hằng năm triển khai chậm, chưa kết nối được với các cơ quan quản lý đất đai, tài sản, ngân hàng, chứng khoán …; thiếu thống nhất trên phạm vi cả nước; chưa hoàn thành việc xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về tài sản, thu nhập. Đến nay, hoạt động xác minh TSTN của người có chức vụ, quyền hạn chưa đạt kết quả thực chất, còn mang tính hình thức; nhiều nơi vẫn chưa kết luận xác minh được trường hợp nào. Việc tổ chức xác minh, kết luận về TSTN của các đối tượng thuộc diện quản lý của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, các cấp ủy Đảng ở Trung ương và địa phương, của các đối tượng là đại diện chủ sở hữu hoặc lãnh đạo – quản lý các doanh nghiệp nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập chưa được quy định rõ nhằm bảo đảm tính thực tế – khả thi, khách quan, minh bạch, trách nhiệm giải trình, phòng, chống xung đột lợi ích và phục vụ đồng thời sự giám sát, kiểm soát của nhà nước và nhân dân đối với việc thực hiện các quyền về tài sản của các nhóm đối tượng hết sức quan trọng và đặc biệt này.
Tuy nhiên, theo đánh giá của đề tài, xác minh tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn hiện vẫn là khâu yếu nhất trong toàn bộ chu trình kiểm soát tài sản, thu nhập. Những hạn chế, bất cập tồn tại đồng thời trên các phương diện tư tưởng, pháp lý và thực tiễn.
Báo cáo tổng kết việc thực hiện Chỉ thị số 33 đã chỉ rõ việc thể chế hóa các quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước về kê khai, kiểm soát tài sản, thu nhập còn chưa đồng bộ, thiếu thống nhất, chưa theo kịp yêu cầu thực tiễn; nhiều quy định còn vướng mắc, cách hiểu và cách thực hiện chưa thống nhất, dẫn đến hiệu quả chưa cao.
Bên cạnh đó, báo cáo sơ kết 5 năm thi hành Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018 cũng chỉ ra rằng, ngoài những kết quả đạt được, vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế như: quy định về kê khai tài sản, thu nhập chưa đầy đủ; quy định về kiểm soát, xác minh tài sản, thu nhập còn nhiều cách hiểu khác nhau, gây lúng túng trong tổ chức thực hiện; cơ chế xử lý hành vi kê khai không trung thực chưa bảo đảm đầy đủ; thiếu các biện pháp hiệu quả để thu hồi tài sản tham nhũng và xử lý người có hành vi tham nhũng bỏ trốn ra nước ngoài.
Theo chủ nhiệm đề tài, thực tiễn xác minh tài sản, thu nhập hiện nay còn nhiều lúng túng về nội dung, phương pháp và cách thức tiến hành. Phần lớn các hoạt động xác minh mới chủ yếu dừng lại ở việc đối chiếu bản kê khai với hồ sơ, giấy tờ có sẵn, chưa làm rõ được nguồn gốc hình thành tài sản.
Việc xác minh ngẫu nhiên theo kế hoạch hằng năm triển khai còn chậm; chưa có sự kết nối đồng bộ, hiệu quả với các cơ quan quản lý đất đai, tài sản, ngân hàng, chứng khoán; chưa hoàn thành việc xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về tài sản, thu nhập.
Do đó, hoạt động xác minh tài sản, thu nhập ở nhiều nơi vẫn còn mang tính hình thức; nhiều cơ quan, đơn vị chưa kết luận được trường hợp vi phạm cụ thể.
Đề tài được đánh giá là công trình nghiên cứu công phu, có ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc, góp phần trực tiếp phục vụ việc hoàn thiện thể chế và nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong giai đoạn mới.
Với những kết quả đạt được, Hội đồng nghiệm thu đánh giá đề tài đạt loại Xuất sắc.