Không còn là những trang lý thuyết khô khan, lớp tập huấn ở Phú Thọ đã biến thành một phiên tiếp dân giả định. Ở đó, học viên phải đối diện với tình huống khiếu kiện đông người căng thẳng, do chính đoàn viên Đoàn Thanh niên Thanh tra tỉnh dựng nên. Những giờ phút “thử lửa” đã khiến lớp học trở thành nơi rèn bản lĩnh, để cán bộ cơ sở tự tin hơn trước những vụ việc thực sự ngoài đời.
Bản lĩnh được rèn từ thử thách giả định. Ảnh: Lan Anh.
Hoạt cảnh căng thẳng như thật
Trong khuôn viên buổi tập huấn do Trường Cán bộ Thanh tra, Thanh tra Chính phủ tổ chức bắt đầu từ sáng 26/9 tại Phú Thọ, một nhóm “người dân” tay cầm đơn thư, kéo băng rôn, khẩu hiệu, giọng điệu gay gắt, đồng loạt kéo đến yêu cầu giải quyết bức xúc. Họ không phải người dân thật, mà là các thanh tra viên trẻ nhập vai theo kịch bản mô phỏng. Không khí lập tức trở nên căng thẳng, ồn ào, y hệt một vụ khiếu kiện tập thể ngoài thực tế.
Đứng trước tình huống bất ngờ ấy, các học viên, nhiều người là cán bộ xã, phường, thoáng chốc lúng túng, bất ngờ. Chính áp lực ấy đã tạo nên giá trị lớn nhất của lớp học: Giúp cán bộ được “nếm trải” cảm giác thật sự khi ngồi ở bàn tiếp dân.
Không để học viên tự xoay xở, các chuyên gia, giảng viên Trường Cán bộ Thanh đã “cầm tay chỉ việc”. Từng lời giải thích, từng động tác ứng xử được phân tích cặn kẽ: Cách mở đầu cuộc trao đổi để giảm căng thẳng, cách phân loại thông tin ban đầu, cách giữ thái độ bình tĩnh, tôn trọng, nhưng vẫn tuân thủ quy định pháp luật.
Những lỗi nhỏ như ngắt lời quá sớm, thiếu kiên nhẫn lắng nghe hay dùng từ ngữ thiếu chuẩn mực đều được chỉ ra để chỉnh sửa ngay. Cứ thế, qua từng hoạt cảnh, học viên vừa học luật, vừa học cách ứng xử, vừa tập điều tiết cảm xúc.
Một cán bộ xã thừa nhận: “Nếu chỉ ngồi nghe giảng, chắc chắn tôi không bao giờ biết cảm giác này. Khi đối diện một tập thể đông người, áp lực lớn hơn nhiều so với những gì sách vở mô tả. Giờ thì tôi hiểu, muốn xử lý được, phải bình tĩnh và thật chắc luật”.
Toàn cảnh buổi tập huấn. Ảnh: Lan Anh.
Thử thách để trưởng thành, ý nghĩa vượt ra ngoài lớp học
Chính nhờ phương pháp nhập vai, lớp học không chỉ trang bị kiến thức mà còn rèn luyện bản lĩnh nghề nghiệp. Mỗi học viên được đặt vào tình huống cụ thể, buộc phải tự tin giải quyết thay vì né tránh. Cách làm này giúp họ hiểu rõ hơn trách nhiệm của mình, cán bộ tiếp dân không chỉ là người “nhận đơn”, mà là người trực tiếp giữ gìn trật tự, giải quyết bức xúc, củng cố niềm tin của Nhân dân.
Hoạt cảnh cũng tạo điều kiện để cán bộ trẻ học hỏi từ những đồng nghiệp dày dạn kinh nghiệm. Khi cùng nhau phân tích tình huống, tranh luận cách xử lý, học viên thấy rõ rằng xử lý khiếu kiện không chỉ dựa vào kiến thức pháp luật, mà còn cần sự linh hoạt, khéo léo và bản lĩnh.
Phó Chánh Thanh tra tỉnh Phú Thọ, ông Bùi Quang Điệp chia sẻ, qua đánh giá của các địa phương và các cơ quan, đơn vị phối hợp, các lớp bồi dưỡng, tập huấn do Trường Cán bộ Thanh tra phối hợp tổ chức được triển khai một cách bài bản, khoa học và hiệu quả, đáp ứng tốt mục tiêu phổ biến, cập nhật kiến thức, kỹ năng, nghiệp vụ, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo tại địa phương.
Trong khi đó, lãnh đạo UBND, Thanh tra và cán bộ công chức của các tỉnh, thành phố được đào tạo, bồi dưỡng đều đánh giá cao ý nghĩa của khóa học không chỉ dừng lại ở việc trang bị kiến thức lý thuyết mà còn chú trọng rèn luyện kỹ năng thực tiễn, đặc biệt là kỹ năng xử lý tình huống, tháo gỡ vướng mắc này trong quá trình công tác. Nội dung được thiết kế hướng tích hợp, kết hợp giữa lý thuyết pháp luật và các tình huống thực tế sinh động, giúp học viên dễ dàng tiếp cận và vận dụng trong thực tiễn.
Điều đọng lại sau buổi tập huấn không chỉ là vài tình huống giả định, mà là sự thay đổi tư duy. Học viên nhận ra, muốn giải quyết tốt khiếu kiện, phải gần dân, sát dân, biết lắng nghe và hành xử đúng mực. Và chỉ khi được rèn luyện qua “phiên tiếp dân giả định”, cán bộ mới đủ tự tin trước những phiên tiếp dân thật sự.
Cách làm sáng tạo ở Phú Thọ cho thấy đào tạo không chỉ là truyền đạt kiến thức, mà còn là tạo môi trường để cán bộ “thử lửa”. Đó là sự kết hợp giữa luật pháp và thực tiễn, giữa học và hành, giữa lý thuyết và bản lĩnh. Khi đào tạo gắn liền thực tiễn, hiệu quả sẽ khác biệt. Những giọt mồ hôi trên gương mặt học viên hôm ấy chính là hành trang quý giá để họ trở về địa phương, đối diện với các vụ việc thực tế bằng sự tự tin, trách nhiệm và nhân văn. Và đó cũng là cách ngành Thanh tra đang từng bước xây dựng một đội ngũ vững vàng, góp phần giữ vững kỷ cương, củng cố niềm tin của Nhân dân vào chính quyền.
Lan Anh
(Nguồn: Thanhtra.com.vn)