Ngay sau khi Nghị định số 21/2016/NĐ-CP ngày 31/3/2016 của Chính phủ quy định việc thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, BHTN, BHYT của cơ quan BHXH có hiệu lực thi hành từ ngày 01/6/2016, BHXH đã ban hành các văn bản nhằm hoàn thiện thể chế và tuyên truyền, phổ biến pháp luật về công tác thanh tra, kiểm tra. Cụ thể, trong năm 2017, BHXH đã ban hành Quyết định số 102/QĐ-BHXH quy định cấp, quản lý, sử dụng thẻ và trang phục của người được giao thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, BHTN, BHYT; Quyết định số 103/QĐ-BHXH về việc ban hành kế hoạch kiểm tra, thanh tra liên ngành, thanh tra chuyên ngành năm 2017; Quyết định số 408/QĐ-BHXH phê duyệt danh sách cán bộ được giao thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, BHTN, BHY và cấp thẻ thanh tra chuyên ngành.
Bên cạnh đó, BHXH Việt Nam cũng đã phối hợp với Trường Cán bộ Thanh tra (Thanh tra Chính phủ) tổ chức 03 lớp đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ thanh tra cho đối tượng là công chức, trưởng đoàn thanh tra và đào tạo, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng tiếp công dân. Đồng thời, tổ chức tập huấn nghiệp vụ công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, tiếp công dân và công tác thanh tra, kiểm tra chuyên ngành cho cán bộ làm công tác này. Qua đó, đã tạo hành lang pháp lý để công tác thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, BHTN, BHYT của cơ quan BHXH được triển khai thực hiện một cách tốt nhất.
Trong năm 2017, BHXH Việt Nam đã tham gia Đoàn thanh tra thực hiện chính sách, pháp luật BHXH, BHTN, BHYT trên địa bàn 04 tỉnh Cao Bằng, Kiên Giang, Lai Châu, Đắk Lắk do Thanh tra bộ Lao động, Thương binh và Xã hội chủ trì, thực hiện. BHXH Việt Nam trực tiếp thực hiện kiểm tra tại Tạp chí BHXH; thanh tra chuyên ngành đóng BHXH, BHTN, BHYT trên địa bàn 12 tỉnh, thành phố (gồm: Ninh Bình, Gia Lai, Bình Định, Tiền Giang, Hậu Giang, Bình Dương, Thái Bình, Lâm Đồng, Quảng Ngãi, Tây Ninh, Yên Bái, Bến Tre); kiểm tra đột xuất việc thanh quyết toán chi phí khám, chữa bệnh BHYT trên địa bàn 04 tỉnh, thành phố (gồm: Đà Nẵng, Quảng Trị, Nghệ An, Hà Tĩnh).
Qua thanh tra, tính đến ngày 31/12/2017, phát hiện 3.378 lao động thuộc đối tượng phải tham gia BHXH, BHTN, BHYT nhưng chưa tham gia hoặc đóng thiếu thời gian với số tiền phải truy đóng là 24.835 triệu đồng; 7.358 lao động tham gia thiếu mức quy định với số tiền phải truy đóng là 11.468 triệu đồng. Đồng thời, thực hiện phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực BHXH, BHTN, BHYT đối với 11 đơn vị, với tổng số tiền xử phạt phải thu là 197 triệu đồng (đã thu được 80 triệu đồng).
Tại các địa phương trên cả nước, qua thanh tra chuyên ngành, kiểm tra thu, đóng BHXH, BHTN, BHYT tính đến ngày 31/12/2017, BHXH các tỉnh, thành phố kiến nghị truy đóng do chưa đóng, đóng thiếu thời gian với số tiền là 87.161 triệu đồng, truy đóng do đóng thiếu mức quy định với số tiền là 46.877 triệu đồng.
Kết quả thanh tra chuyên ngành đóng BHXH, BHTN, BHYT trên cho thấy, công tác thanh tra, kiểm tra luôn được sự quan tâm của lãnh đạo ngành BHXH Việt Nam và các Bộ, ngành khác. Điều đó thể hiện qua sự chỉ đạo theo hướng tăng cường thanh tra, kiểm tra cũng như tăng cường phối hợp giữa các đơn vị của BHXH Việt Nam với các Bộ, ngành liên quan. Ngoài ra, BHXH các tỉnh, thành phố đã chủ động thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra theo các chỉ tiêu được giao; chủ động phối hợp với các sở, ban, ngành tổ chức thực hiện kế hoạch thanh tra chuyên ngành, thanh tra, kiểm tra liên ngành cụ thể theo từng tháng.
Ảnh minh họa, nguồn internet
Cần tiếp tục sửa đổi, bổ sung pháp lý về thanh tra chuyên ngành BHXH
Tuy nhiên, việc thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, BHYT, BHTN trên thực tế vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc về hành lang pháp lý. Chia sẻ về vấn đề này, ông Trần Đức Long, Vụ trưởng Vụ thanh tra, kiểm tra của BHXH Việt Nam cho biết, theo quy định tại Điều 34 Luật Thanh tra 2010 quy định người được giao thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành phải là công chức. Nghị định số 21/2016/NĐ-CP ngày 31/3/2016 của Chính phủ đã tháo gỡ được vấn đề này đối với ngành BHXH nhưng chưa triệt để (đối với ngành BHXH, chỉ có Vụ trưởng, Phó Vụ trưởng BHXH Việt Nam và Giám đốc, Phó Giám đốc BHXH tỉnh, thành phố là công chức, còn lại là viên chức. Tuy nhiên, trên thực tế, thành viên các Đoàn thanh tra phần lớn và viên chức nên họ không có thẩm quyền xử phạt và xử lý các vi phạm của đối tượng thanh tra theo quy định của pháp luật. Do đó, trong quá trình thanh tra, gặp trường hợp vi phạm, họ chỉ được lập biên bản sau đó phải báo cáo với người ra quyết định thanh tra hay Giám đốc BHXH tỉnh, thành phố, điều này làm cho việc xử lý vi phạm không được kịp thời.
Ông Long dẫn chứng thêm, ngày 17/5/2017, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 20/CT-TTg về việc chấn chỉnh hoạt động thanh tra, kiểm tra đối với doanh nghiệp, trong đó có quy định “Khi xây dựng, phê duyệt kế hoạch thanh tra hàng năm không để xảy ra tình trạng thanh tra, kiểm tra quá 01 lần/năm đối với doanh nghiệp”. Tuy nhiên, trên thực tế, một số địa phương đã không hiểu đúng tinh thần Chỉ thị số 20 của Thủ tướng.
Theo ông Long, Chỉ thị số 20 của Thủ tướng Chính phủ quy định không thanh tra, kiểm tra 1 doanh nghiệp trong 1 năm với nhiều đoàn ở cùng một nội dung. Nên một số địa phương dựa vào Chỉ thị này để trốn tránh việc thanh tra của ngành BHXH hay ngành LĐTBXH.
“Thậm chí, có chuyện ngành BHXH và LĐTBXH đã có kế hoạch thanh tra liên ngành là sẽ thực hiện thanh tra trong Quý II nhưng ngay trong Quý I, đơn vị nằm trong kế hoạch thanh tra mời thanh tra về thuế hoặc đoàn kiểm tra về công tác Đảng vào thanh tra, kiểm tra và không cho BHXH hay LĐTBXH thanh tra, kiểm tra nữa”, ông Long nhấn mạnh. Mặc dù, đã có quy định về xử lý chồng chéo, trùng lắp trong hoạt động thanh tra, tuy nhiên việc này trên thực tế vẫn còn nhiều vướng mắc.
Theo đó, BHXH Việt Nam kiến nghị Quốc hội sửa đổi Khoản 7 Điều 3 và Điều 34 Luật Thanh tra để phù hợp với đặc thù của người được giao thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành của một số ngành mà hiện nay lực lượng chủ yếu là viên chức. Đồng thời, nghiên cứu, sửa đổi quy định về trình tự, thủ tục tiến hành một cuộc thanh tra theo hướng giảm bớt các biểu mẫu, cải cách thủ tục hành chính và để phù hợp với tình hình thanh tra thực tế của đối tượng được thanh tra.
Đặc biệt, BHXH Việt Nam kiến nghị Quốc hội bổ sung chức năng thanh tra chuyên ngành đầy đủ cho ngành BHXH, trong đó có thanh tra việc thực hiện giải quyết chế độ chính sách BHXH, BHYT để hạn chế tình trạng lạm dụng, trục lợi chế độ BHXH và bội chi quỹ BHYT như hiện nay./.
Hoàng Minh Nguồn (http://thanhtra.gov.vn)
Cơ quan chủ quản: Thanh tra Chính phủ
Giấy phép hoạt động: 46/GP-BC
cấp ngày: 06/5/2015
Nơi cấp: Bộ Thông tin và Truyền thông
© 2021 Bản quyền của Trường Cán bộ Thanh tra. Design by tcsoft.vn
Cấm sao chép dưới mọi hình thức nếu không có sự chấp thuận bằng văn bản
(Ghi rõ nguồn http://truongcanbothanhtra.gov.vn nếu sử dụng thông tin từ Website này)