Sáng ngày 25/3, Đoàn TN cơ quan Thanh tra Chính phủ đã tới thăm, dâng hương và trồng cây tại Khu tưởng niệm Cụ Bùi Bằng Đoàn – Trưởng ban Thanh tra đặc biệt.
Lễ dâng hương diễn ra tại Khu lưu niệm Nhà thờ Thiệu Đức Đường, thôn Bặt Chùa, xã Liên Bạt, huyện Ứng Hòa, TP Hà Nội.
Thành kính dâng hương tưởng nhớ cụ Bùi Bằng Đoàn – người đặt những viên gạch đầu tiên xây dựng tư tưởng thanh tra nhân dân, thanh tra cách mạng Việt Nam sau này.
Các đoàn viên thanh niên bày tỏ lòng biết ơn những công lao, đóng góp to lớn của cụ Bùi Bằng Đoàn đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc.
Nhân dịp này, Đoàn Thanh niên cơ quan TTCP cũng đã tổ chức trồng cây lưu niệm, góp phần tạo cảnh quan tôn nghiêm sạch đẹp tại nơi yên nghỉ của cụ Bùi Bằng Đoàn.
Đây là hoạt động thể hiện truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” đối với các thế hệ cán bộ đi trước; Tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho đoàn viên, thanh niên về truyền thống của Ngành, qua đó khơi dậy tinh thần yêu nước trong đoàn viên, thanh niên; đề cao tinh thần trách nhiệm, tính chủ động, sáng tạo và trí tuệ của đoàn viên, thanh niên để thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ được giao trong giai đoạn mới.
Cụ Bùi Bằng Đoàn sinh ngày 19 tháng 9 năm 1889, tại làng Liên Bạt, huyện Ứng Hòa, tỉnh Hà Đông (nay thuộc Thành phố Hà Nội) trong một gia đình truyền thống Nho học. Ông nội là Tiến sĩ Bùi Tuấn, hàm Thái tử Thiếu bảo, từng làm Giám khảo các kỳ thi Hương, giữ chức Tả Tham tri Bộ Binh kiêm Tổng đốc tỉnh Bắc Ninh đánh dẹp giặc Ngô Côn. Cha là Bùi Tập từng giữ chức Tuần phủ tỉnh Hưng Hóa.
Cụ Bùi Bằng Đoàn là người học rộng, hiểu sâu, năm 17 tuổi đã đỗ cử nhân dưới Triều vua Thành Thái. Sau đó cụ vào học trường Hậu bổ và đỗ thủ khoa, được bổ nhiệm giữ các chức Tri huyện, Tri phủ, Án sát rồi đến Thượng thư Bộ Hình. Trong thời gian làm quan dưới Triều Nguyễn, cụ Bùi Bằng Đoàn được người đương thời gọi là ông quan đức độ, thanh liêm, chính trực, thương dân.
Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, cụ Bùi đã tham gia vào chính quyền cách mạng theo lời mời của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ngày 17 tháng 11 năm 1945 Hồ Chủ tịch mời ông tham gia Ban cố vấn Chủ tịch nước, thành viên Ủy ban nghiên cứu kế hoạch kiến thiết đất nước.
Ngày 06 tháng 01 năm 1946 ông ứng cử đại biểu Quốc hội Việt Nam tại tỉnh Hà Đông và trúng cử. Theo Sắc lệnh số 80/SL ngày 31/12/1945, Cụ được cử làm Trưởng ban Thanh tra đặc biệt của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Ngày 02 tháng 3 năm 1946, Cụ được bầu vào Ban Thường trực Quốc hội, tham gia thành lập Hội liên hiệp quốc dân. Ngày 08 tháng 11 năm 1946, Cụ được cử làm Trưởng ban Thường trực Quốc hội.
Năm 1947-1948, Cụ hoạt động ở chiến khu Việt Bắc. Cuối năm 1948, Cụ bị bệnh nặng ở Việt Bắc, Hồ Chủ tịch ra lệnh đưa ông về Liên khu 3, trong thời gian lâm bệnh Cụ vẫn theo dõi tin tức và đóng góp ý kiến. Ngày 13 tháng 4 năm 1955, cụ Bùi Bằng Đoàn qua đời tại Hà Nội.
Trong thời gian đảm nhiệm chức vụ, cụ Bùi Bằng Đoàn đã luôn sát cánh bên cạnh Chính phủ và Chủ tịch Hồ Chí Minh để thực thi những nhiệm vụ mà Chính phủ, Quốc hội giao phó. Cụ Bùi Bằng Đoàn đã có nhiều đóng góp quan trọng vào quá trình xây dựng bộ máy nhà nước còn non trẻ sau Cách mạng tháng Tám, trong đó có ngành Thanh tra.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, tháng Tám năm 1945, toàn thể nhân dân Việt Nam đã vùng lên tổng khởi nghĩa dành chính quyền trong cả nước, thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vừa ra đời đã phải đứng đầu với muôn vàn khó khăn, thử thách nặng nề. Cùng với những khó khăn về kinh tế – xã hội: “giặc đói – giặc dốt”, Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa còn phải đối phó với cùng một lúc nhiều kẻ thù ở cả trong và ngoài nước. Tất cả bọn đế quốc, phản động tuy có những mưu đồ riêng, nhưng đều có chung một mục tiêu là xóa bỏ chính quyền non trẻ của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Những ngày đầu sau Cách mạng tháng Tám, vận mệnh của các mạng Việt Nam phải đưng trước những thử thách vô cùng nghiêm trọng, như “ngàn cân treo sợi tóc”.
Trong hành loạt các biện pháp nhằm đoàn kết toàn dân, xây dựng thực lực, đối phó với kẻ thù, Chủ tịch Hồ Chí Minh hết sức chú trọng đến việc xây dựng kỷ cương, phép nước; xây dựng và củng cố hệ thống chính quyền dân chủ nhân dân, “của dân, do dân và vì dân”.
Tư tưởng xây dựng chính quyền nhân dân chưa được xây dựng thành một hệ thống lý luận ở nước ta và nhất là chưa được luật pháp hóa, thể chế hóa. Trong khi đó chúng ta phải xóa bỏ hệ thống luật pháp của chính quyền thực dân, phong kiến được xây dựng để thống trị nhân dân ta, phục vụ cho lợi ích của chúng. Trong bối cảnh hệ thống luật pháp mới chưa hình thành, cùng với sự hiểu biết hạn chế trong việc quản lý nhà nước, quản lý xã hội, nhiều người trong bộ máy chính quyền cách mạng đã tỏ ra lúng túng, thậm chí nhiều trường hợp do thiếu kinh nghiệm xử lý đã vi phạm quyền tự do, dân chủ của nhân dân, đó là chưa kể đến một số người cố tình lợi dụng địa vị của mình trong bộ máy chính quyền để mưu đồ lợi ích cá nhân, cưỡng bức quần chúng và tham ô, lãng phí v.v…
Hơn lúc nào hết, vấn đề quan trọng hàng đầu lúc này là phải chăm lo khối đoàn kết toàn dân nhằm động viên tất cả mọi lực lượng dân tộc vào công cuộc xây dựng và bảo vệ chính quyền cách mạng. Để làm được điều đó, nhiệm vụ quan trọng hàng đầu là phải “an dân”, giữ vững kỷ cương, phép nước, làm cho trên dưới một lòng, mọi người dân, mọi tầng lớp đều đồng sức, đồng lòng tin tưởng vào Chính phủ và Hồ Chủ tịch, hăng hái góp sức mình vào công cuộc kháng chiến, kiến quốc.
Từ những thực tế nói trên, ngày 04/10/1945, lần đầu tiên cuộc họp Hội đồng Chính phủ đã đưa ra vấn đề phải thành lập tổ chức Thanh tra. Trong lúc chờ đợi có một sắc lệnh thành lập Ban Thanh tra, Chính phủ giao cho cấp trên quyền xét xử cấp dưới và đề nghị Bộ Nội vụ lập một Ủy ban Thanh tra hành chính để đi điều tra công việc hành chính ở các địa phương. Tiến thêm một bước quan trọng trong quá trình hình thành chủ trương thành lập Ban Thanh tra đặc biệt, cuộc họp của Hội đồng Chính phủ ngày 13/11/1945 đã nhất trí với đề nghị của đồng chí Phạm Ngọc Thạch về việc tổ chức Ban Thanh tra của Chính phủ để phái đi các tỉnh. Ban Thanh tra này có quyền đưa những người lầm lỗi ra xử trước Tòa án đặc biệt.
Ngày 23/11/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh 64/SL thành lập Ban Thanh tra đặc biệt. Điều 2 Sắc lệnh quy định: “Ban Thanh tra có toàn quyền: …Đình chức, bắt giam bất cứ nhân viên nào trong ủy ban nhân dân hay của Chính phủ đã phạm lỗi trước khi mang ra Hội đồng Chính phủ hay tòa án đặc biệt xét xử; tịch biên hoặc niêm phong những tang vật và dùng mọi cách điều tra để lập một hồ sơ mang một phạm nhân ra tòa án đặc biệt”. Sắc lệnh là văn kiện đầu tiên về công tác thanh tra cũng như về công việc xét xử của tòa án. Bản Sắc lệnh đó là cơ sở pháp lý cho sự ra đời ngành Thanh tra Việt Nam cùng với những ngành khác trong bộ máy nhà nước còn non trẻ.
Có thể nói, Ban Thanh tra đặc biệt ra đời trong một hoàn cảnh lịch sử đặc biệt của Cách mạng Việt Nam, được Chính phủ trao cho những quyền hạn rất lớn và nặng nề, không chỉ là một công cụ thường xuyên của chính quyền Dân chủ nhân dân mà còn có nhiệm vụ quan trọng góp phần làm yên lòng dân để tập hợp, đoàn kết toàn dân, tạo nên sức mạnh của toàn thể dân tộc để bảo vệ thành quả của Cách mạng. Ban Thanh tra đặc biệt không chỉ có chức năng của Thanh tra Chính phủ như hiện nay mà còn có các chức năng điều tra của Công an và chức năng công tố của Viện kiểm sát nhân dân hiện nay đang đảm nhiệm. Nói cách khác, Ban Thanh tra thực hành cùng một lúc quyền hành pháp và quyền tư pháp và đây chính là tính “đặc biệt” của Sắc lệnh này. Ngày 31/12/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký tiếp Sắc lệnh số 80/SL, Điều thứ Nhất của Sắc lệnh ghi: “Các ông Bùi Bằng Đoàn, nguyên Chánh Nhất tòa Thượng thẩm Hà Nội và Cù Huy Cận, Bộ trưởng Bộ Canh Nông được cử vào Ban Thanh tra đặc biệt thiết lập do Sắc lệnh số 64/SL ngày 23 tháng 11 năm 1945 kể trên” và cụ Bùi Bằng Đoàn được cử làm Trưởng ban Thanh tra đặc biệt của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa./.
Cơ quan chủ quản: Thanh tra Chính phủ
Giấy phép hoạt động: 46/GP-BC
cấp ngày: 06/5/2015
Nơi cấp: Bộ Thông tin và Truyền thông
© 2021 Bản quyền của Trường Cán bộ Thanh tra. Design by tcsoft.vn
Cấm sao chép dưới mọi hình thức nếu không có sự chấp thuận bằng văn bản
(Ghi rõ nguồn http://truongcanbothanhtra.gov.vn nếu sử dụng thông tin từ Website này)