Chuyên đề “Việc sử dụng tình huống trong giảng dạy chuyên đề “Nghiệp vụ và kỹ năng tiếp công dân”

TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI/ CHUYÊN ĐỀ KHOA HỌC

Loại đề tài: Chuyên đề khoa học

Tên chuyên đề: “Việc sử dụng tình huống trong giảng dạy chuyên đề “Nghiệp vụ và kỹ năng tiếp công dân”

Chủ nhiệm chuyên đề: ThS. Đặng Thùy Trâm, Giảng viên Khoa Nghiệp vụ Giải quyết khiếu nại, tố cáo

Cơ quan chủ trì chuyên đề: Khoa Nghiệp vụ Giải quyết khiếu nại, tố cáo, Trường Cán bộ Thanh tra

Thời gian thực hiện: 8 tháng (Từ tháng 04/2018 đến tháng 11/2018).

1. Mục tiêu nghiên cứu

Với mong muốn tạo ra một buổi học sinh động, xây dựng một môi trường học tập lấy học viên là trung tâm, nơi mà học viên cảm thấy thoải mái khi tham gia trao đổi, thảo luận về các kỹ năng nghề nghiệp với nhau. Việc sử dụng tình huống trong giảng dạy sẽ làm thay đổi cách học thụ động của học viên, tạo hứng thú cho học viên, giúp học viên tích lũy thêm kinh nghiệm đồng thời giúp giảng viên từng bước nâng cao chất lượng bài giảng.

Từ đó, tác giả đặt ra các mục tiêu nghiên cứu cơ bản sau:

Thứ nhất, nâng cao kỹ năng sử dụng tình huống trong bài giảng một cách phù hợp nhằm làm sâu sắc thêm nội dung kiến thức kỹ năng trong giảng dạy chuyên đề “Nghiệp vụ và kỹ năng tiếp công dân”;

Thứ hai, đánh giá và tổng kết việc sử dụng tình huống trên cơ sở đó đưa ra những đề xuất kiến nghị trong quá trình sử dụng tình huống trong giảng dạy chuyên đề “Nghiệp vụ và kỹ năng tiếp công dân”.

2. Nội dung chính

Giảng dạy bằng việc sử dụng tình huống trong các chuyên đề nghiệp vụ kỹ năng nói chung và chuyên đề “Nghiệp vụ kỹ năng tiếp công dân” nói riêng có tác dụng tốt đối với việc ghi nhớ các kiến thức lý luận gắn với xử lý các tình huống thực tế khi thực hiện nhiệm vụ công vụ được giao tại cơ quan, đơn vị. Khi giảng dạy theo phương pháp nghiên cứu tình huống, giảng viên thường đưa ra một lượng kiến thức về lý luận đầy đủ sau đó lựa chọn tình huống điển hình, khách quan, mang tính thời sự để học viên phân tích, đánh giá, xử lý tình huống, như vậy sẽ giúp học viên có thể nhớ được những kiến thức lý thuyết tốt hơn bởi vì một câu chuyện hay, một tình huống tốt sẽ được ghi nhớ cùng với các biện pháp nghiệp vụ để xử lý tình huống.

Bằng việc nghiên cứu các tình huống thực tế giúp học viên thấy được biểu hiện và vai trò của các kiến thức lí thuyết đã và đang được học. Nhờ đó, thái độ tích cực tự nghiên cứu, tự tìm hiểu, áp dụng kiến thức lý luận vào giải quyết tình huống thực tế của học viên giúp học viên ghi nhớ lâu, tránh việc tiếp thu kiến thức thụ động, xa rời thực tế đồng thời thông qua việc xử lí tình huống, người học sẽ có điều kiện để vận dụng linh hoạt các kiến thức lí thuyết vào thực tế công tác.

Để việc giảng dạy chuyên đề “Nghiệp vụ và kỹ năng tiếp công dân” thành công, nâng cao chất lượng từng nội dung bài giảng tác giả nghiên cứu chuyên đề “Việc sử dụng tình huống trong giảng dạy chuyên đề “Nghiệp vụ và kỹ năng tiếp công dân” trong phạm vi giảng dạy cho đối tượng học viên dự nguồn bổ nhiệm Thanh tra viên (các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ Thanh tra viên). Nội dung các tình huống được tác giả lựa chọn phân tích, xử lý trong điều kiện thời lượng của chuyên đề “Nghiệp vụ và kỹ năng tiếp công dân” hiện đang được sắp xếp, bố trí giảng dạy 08 tiết, mỗi tình huống giảng viên lựa chọn và phân tích, xử lý trên cơ sở lồng ghép giữa lý thuyết và thực tế để phù hợp với thời lượng lên lớp của chuyên đề.

Nội dung chuyên đề gồm 3 phần:

Phần 1: Những vấn đề lý luận chung về việc sử dụng tình huống trong giảng dạy chuyên đề “Nghiệp vụ và kỹ năng tiếp công dân”.

Phần 2: Sử dụng tình huống trong giảng dạy chuyên đề “Nghiệp vụ và kỹ năng tiếp công dân” và những vấn đề thực tiễn đặt ra.       

Phần 3: Đề xuất, kiến nghị.

3. Kết quả chính đạt được

Qua nội dung nghiên cứu, tác giả tổng kết, đánh giá được việc triển khai các tình huống trên lớp hiện nay của giảng viên giảng dạy chuyên đề “Nghiệp vụ và kỹ năng tiếp công dân”, đồng thời chỉ ra ưu điểm, hạn chế, nguyên nhân của việc sử dụng tình huống hiện nay của giảng viên trong giảng dạy. Từ đó, tác giả đã rút ra những yêu cầu cơ bản đối với giảng viên khi sử dụng tình huống trong giảng dạy chuyên đề “Nghiệp vụ và kỹ năng tiếp công dân”. Cụ thể:

Thứ nhất, để sử dụng tình huống trong giảng dạy tốt, giảng viên cần chủ động phối hợp với Phòng Đào tạo để tìm hiểu sơ lược về đối tượng học viên qua danh sách trích ngang của lớp học. Điều này giúp cho giảng viên chủ động sử dụng các tình huống và thiết bị dạy học phù hợp để nâng cao chất lượng bài giảng.

Thứ hai, khi soạn giáo án giảng viên cần chuẩn bị hệ thống các câu hỏi (câu hỏi đóng và câu hỏi mở), các tình huống, các phương án xử lý… phù hợp với từng nội dung kiến thức của bài giảng. Xây dựng hệ thống giáo án phù hợp với từng đối tượng học viên nhằm từng bước nâng cao chất lượng bài giảng đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của ngành và thực tế trong hoạt động tiếp công dân ở địa phương, đơn vị.

Thứ ba, giảng viên khi thiết kế bài giảng trên powerpoint, lựa chọn các từ khóa, hình ảnh, sơ đồ phù hợp… làm phong phú thêm nội dung, tạo ra sự sinh động trong tiết giảng và gây hứng thú cho học viên, để học viên dễ nhớ, dễ nắm bắt, dễ hệ thống được bài học.

 Thứ tư, giảng viên cần nắm vững ưu, nhược điểm của từng phương pháp dạy học tích cực; nắm vững đối tượng học viên và hoàn cảnh cụ thể của lớp học để vận dụng các tình huống giảng dạy cho phù hợp. Việc kết hợp các phương pháp giảng dạy tích cực cần phải linh động để vận dụng một cách linh hoạt và chủ động nhất là đối với những bài giảng về kỹ năng nghiệp vụ nói riêng và đối với chuyên đề “Nghiệp vụ và kỹ năng tiếp công dân” nói riêng. Bên cạnh đó, còn tạo sự hứng thú, kích thích sự tìm tòi, đi sâu nghiên cứu và học tập của học viên, làm cho học viên phát huy được tính chủ động, sáng tạo trong học tập.

Thứ năm, cần liên hệ với thực tiễn, gắn liền lý luận với thực tiễn. Để bài giảng sinh động, giàu sức thuyết phục, giảng viên cần phải liên hệ với thực tiễn của thế giới, của đất nước, của địa phương và từ đó khái quát làm sáng tỏ về mặt lý luận.

Thứ sáu, giảng viên cần tích cực học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, đặc biệt là tích lũy kiến thức thực tế để xây dựng hệ thống tình hướng đảm bảo yêu cầu đặt ra.